Dinsdag 18 mei
Na de avond in het mooie hotel en de dansvoorstelling met de mooie dames loopt ons verblijf in Rusland ten einde. John en ik kunnen concluderen dat we vrijwel niets bereikt hebben. We hebben weliswaar een kleine bijdrage aan de duurzaamheidscommunicatie van een papierbedrijf aan de Volga geleverd, maar weten niet of die door het management echt serieus genomen zal worden. De gesprekken met Maiskles in Bezbozhnik zijn een beginnetje, maar of er werkelijk een vervolg zal komen, hangt van te veel factoren af buiten onze invloed. In ieder geval zijn we in de sauna geweest, hebben kogels het bos ingejaagd en hebben een autorit door de natte sneeuwstorm overleefd.
Ik ben nog een dagje toerist hier in Moskou. Toen ik John zei naar het museum te willen, vond hij het prima om niet mee te gaan. “I am not interested in all that old crap”, zei hij nog ter verduidelijking.
Moskou is een intrigerende en ook wel angstaanjagende stad. Dit is de stad van macht en geweld. Niets klopt hier. Hier rijden verlengde limousines, die op geen enkele normale parkeerplaats passen, met zwaailicht over de brede boulevards. Wie genoeg geld heeft, kan zo’n zwaailicht monteren. Dat rijdt heel prettig. Probeer niet naar binnen te kijken bij zulke auto’s, want ze zijn volledig geblindeerd. Wellicht is het glas ook kogelvrij. In de dure koffiebars van de stad, zit de dure jeugd met dure mobieltjes te bellen en te spelen.
Jongeren met genoeg geld lijken het hier best naar hun zin te hebben. Als toerist loop ik hier als een blinde. Ik weet niet wat hier aan de hand is. Ik hoor verhalen, maar ik weet niet of ze waar zijn. Ik zie de buitenkant van alles, maar ik weet niet wat erachter zit. Ik hoor verhalen over politieagenten die zo slecht uitbetaald worden dat ze winkels beroven. Ik hoor verhalen over winkels die nooit sluiten omdat ze anders ’s nachts leeggehaald worden. Zou allemaal waar kunnen zijn.
Ik loop nog eens over het rode plein. Ik zie de gebouwen van het Kremlin. Ik vraag me af wat daar allemaal in die grote oude gebouwen gebeurt. Ik loop tussen de Russische dagjesmensen. Ik geniet van een dure cappuccino en loop door winkels. Dan moet ik terug naar het hotel en door naar het vliegveld. Ik ben blij als ik door de grenscontrole heen ben. Geen angsten meer om verlopen of ongeldige visa. Ik mag weer naar mijn eigen wereld.
Woensdag 19 mei
Op woensdag is Petra jarig. Ik geef haar 41 mooie rode rozen, waarvoor ik een nieuwe vaas heb aangeschaft. Fijn om met z’n allen Petra’s verjaardag te kunnen vieren. Drie dagen later zit ik weer in het vliegtuig. Naar New York deze keer, maar dat is een ander verhaal.
Later die maand vraagt John mij om heel snel een rekening te sturen voor mijn werk in Rusland. Hij maakt op 26 mei een bedrag van € 2,750 over, mijn reiskosten en een symbolisch bedrag voor het werk. Niet veel later vlucht het management van Volga naar Zwitserland, waarschijnlijk met een hoop geld. Waarschijnlijk had Putin ze anders om een of andere persoonlijke reden in de gevangenis gegooid. Het bedrijf waarvoor we gewerkt hadden, bestond niet meer. Met mijn werk is daarom ook nooit iets gedaan.
[geschreven 2017]
P.S. In 2020 hoorde ik tot mijn grote verdriet dat mijn collega en vriend John bij een noodlottig skiongeluk om het leven was gekomen. Ik had hem nog wel eens in Zwitserland, waar hij al geruime tijd woonde, op willen zoeken.
_____
