Scans bewerken

Bewerking van dia’s in Lightroom

De foto’s in Lightroom importeren. Bij het gebruik van de snelle projectormethode staan alle foto’s in spiegelbeeld en ondersteboven. In één keer corrigeren in het Bibliotheekmenu. Alle foto’s selecteren en dan Foto–>Verticaal spiegelen. Vervolgens de kleuren corrigeren. Verschillende films van verschillende leeftijden vereisen een andere behandeling. Meestal zijn de volgende stappen nodig:

1. Rechtzetten, uitsnijden
2. Temperatuur: in de regel naar de gele kant verschuiven (bij een goede foto kan het vaak ook door een zwarte tint aan te stippen met het pennetje “Witbalans selecteren”).
3. Kleurtint: vaak naar de groene kant verschuiven
4. De belichtingsinstellingen op een standaardmanier bewerken: hooglichten omlaag, zwarte tinten omlaag, witte tinten omhoog, schaduwen iets omhoog. Vaak de belichting dan weer iets omhoog. Eventueel nog iets met helderheid/levendigheid doen, maar een oude blauwe of gele dia wordt echt nooit meer mooi.
5. Het zou bij de snelle methode nodig kunnen zijn iets tegen vignettering te ondernemen. Een waarde van +30 kan goed zijn.

Deze stappen leiden uitsluitend bij nog goede dia’s tot een bevredigend resultaat. Bij slechte dia’s moeten de stappen 2 en 3 vervangen worden door een iets ingewikkeldere methode: het corrigeren van de drie verschillende kleurtintcurves, zoals hieronder ook voor de negatieven is aangegeven en op een andere pagina nader wordt uitgelegd.

Bewerking van kleuren-negatieven in Lightroom

Voor het ‘ontwikkelen’ van kleuren-negatieven zijn verschillende mogelijkheden. Als je geen geld wil uitgeven aan specialistische software en voldoende tijd hebt, kan je zelf met RGB-curves in Lightroom knutselen. Het is zeer bewerkelijk en het resultaat is niet altijd naar wens. Heb je minder tijd en genoeg geld, koop dan gespecialiseerde software.

Zelf met curves knutselen in Lightroom

1. negatief in Lightroom openen
2. eventueel uitsnede maken
3. Ontwikkelen: Kleurtintcurve
4. Er  moet rechtsonder de curve RGB staan (“point curve”). Zo niet (“region curve”)  klik eerst op het symbooltje rechtsonder in die paneel.
5. Kies nu kanaal Rood en doe het volgende
   • breng het linkerpunt naar boven en zover naar rechts tot het boven het begin van het histogram op de achtergrond staat;
   • breng het rechterpunt naar beneden en zover naar links tot het bij het eind van het histogram staat;
   • maak een punt op het snijpunt van de curve en de stippellijn en beweeg dit langs de stippellijn totdat het boven het midden tussen het begin en het eind van de curve op de X-as staat.

     

6. Doe dit ook voor kanaal groen
7. Doe dit ook voor kanaal blauw
8. Exporteer de foto naar een JPG.
9. Deze JPG is gewoon te bewerken met alle schuifknoppen met de goede werking. Het is heel lastig werken met de bewerkte RAW-file, want dan doen bijna alle knoppen allemaal iets anders dan normaal (als gevolg van de omgekeerde kleurcurves).

Geslaagde instellingen kunnen als pre-set worden bewaard en op negatieven van dezelfde soort film worden toegepast.

Bewerking zwart-wit-negatieven

Zet om in zwart-wit en bewerk dan de RGB-curve i.p.v. R, G, B afzonderlijk. Stel eventueel de belichting etc. bij (schuiven werken grotendeels omgekeerd) of sla eerst op als JPG voor verdere bewerking.

Bewerken van sterk verkleurde positieven: zie deze pagina.

Kleurenfoto’s ‘ontwikkelen’ met speciale software

De bovenstaande methode waarin je zelf de kleurcurves omkeert is bewerkelijk en leidt niet altijd tot bevredigende resultaten: vaak worden de foto’s te groen of te rood zonder dat die problemen eenvoudig op te lossen zijn door te experimenteren met de drie kleurcurves. Er zijn diverse programma’s in de handel (vaak add-ons voor Lightroom of Photoshop) die in heel weinig tijd veel betere resultaten leveren. Ik heb zelf Negative Lab Pro (geïntegreerd met Lightroom) gekocht. Het is geen zelfstandig programma maar een plug-in voor Lightroom. Je hoeft dus op geen moment Lightroom te verlaten.  Ik ben erg tevreden over de resultaten. Het handige van Negative Lab Pro is dat je daarin de belangrijkste bewerkingen zoals belichting, hooglichten, schaduwen, kleurtemperatuur etc.   kunt uitvoeren zonder dat je het probleem van de omgekeerd werkende schuiven hebt. Een met Negative Lab Pro bewerkte foto, kan elk moment weer met deze software geopend en verder bewerkt worden. Aan het oorspronkelijk RAW-bestand wordt niets gewijzigd. Negative Lab Pro werkt ook met zwart-witnegatieven.