Wandelen in de stadsnatuur

Zes wandelingen dichtbij

Wij wonen in een van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld en toch is hier natuur! Met de Corona-crisis als extra motiverende factor heb ik de natuurgebieden op minder dan drie kilometer van ons huis regelmatig bezocht. Hierbij wat persoonlijk gekleurde informatie. Misschien ook nuttig voor familieleden of kennissen die ons huis eens komen bewonen als wij in het buitenland zijn. Hieronder heb ik zes wandelingen vanuit ons huis in de Merenwijk aangegeven. Voor de eerste vijf zie het kaartje.

Vijf wandelingen bij Leiden: 1. Strengen en Tengnagel (6 km) 2. Polders Poelgeest (5 km) 3. Koudenhoorn (fietsen 4,5 km, wandelen 3 km) 4. Huis te Warmond (7 km) 5. Zwanburger Polder (7 km incl. boot)
Veel 'natuur' in onze omgeving is geen oorspronkelijke natuur. Het zijn vooral aangelegde natuurgebieden, vaak als compensatie voor het vernietigen van natuur ergens anders (woonwijken, wegen ...). Als je de kaart van 1950 en nu vergelijkt, dan valt meteen op dat er veel water (vooral als gevolg van zandwinning) is bijgekomen en dat in de nieuwe watergebieden 'natuur' is aangelegd. Zie hiervoor de volgende presentatie. Van alle hier beschreven wandelingen was in 1950 alleen de wandeling naar Huis te Warmond mogelijk geweest. Maar ik weet niet of dat park toen opengesteld was.

Zie ook de presentatie die ik op 18 oktober 2022 liet zien op een contactavond van KNNV Leiden.

1. Strengen en Tengnagel

Dit stuk is aan herziening toe. Veranderingen na 2020 zijn nog niet opgenomen.

Veel goede natuurinformatie op de website van Arthur Staal, enthousiast vogelaar en vogelfotograaf.

zie ook een fotopresentatie elders op deze site.

Op de Strengen
Op de Strengen

Vlakbij de Broekdijkmolen aan de overkant van de golfbaangeeft een bruggetje toegang tot het kleine eilandje ‘De Strengen’. Het bestaat voornamelijk uit een vegetatie van wilgen, elzen en heel veel riet, een vogelparadijs waar je naast de gewonere soorten als zanglijsters, rietzangers en kleine karekieten ook regelmatig blauwborstjes kunt aantreffen. Vlakbij de molen waren lange tijd mooie krooneenden te zien. IJsvogels zijn regelmatig te zien, vooral bij het kleine baaitje tegenover de molen..

Er loopt een smal pad helemaal omheen. Honden zijn in voorjaar en zomer verboden (tot 1 oktober).  Onlangs (eind juni 2020) zag ik er nog een grauwe vliegenvanger.

Aan de overkant van het eiland is er een verbinding met ‘De Tengnagel’, een smalle strook land, die bij het uitgraven van ‘Het Joppe’, een heel diepe plas, gespaard is gebleven. Hier  vooral veel ganzen, eenden, scholeksters, tureluurs, futen, doodaarsjes en aalscholvers. Ook zag ik er regelmatig tapuiten en (witte en gele) kwikstaarten. Er grazen schapen en soms koeien.  Er zijn ook regelmatig (veel) hazen te zien.

De Tengnagel
De Tengnagel

Totaal 6 km.

Opmerking oktober 2020
Een gedeelte van de Strengen is, zoals dat heet, “in ontwikkeling”. De maatregelen zijn o.m. het graven van plasjes aan de linkerkant van het eiland. Het is daardoor nu niet zo aantrekkelijk. Hoe het er over een jaar uit zal zien? Ik zou het niet weten.

 

 

Uitzicht vanaf het nieuwe vogelkijkscherm op de Strengen. Nu nog vogels! (30 maart 2021)

Opmerking april 2021.
Het gebied is volop in ontwikkeling. Zie hierover mijn blog van 22 april en mijn blog van oktober 2021.

Aanvulling maart 2022: Als je nu bij het vogelscherm het gebied in kijkt, zie je wel iets anders. Een mooi gebiedje met veel riet en water. Er zijn al bijzondere vogels gesignaleerd. Ik ben benieuwd wanneer we de blauwborstjes weer kunnen verwelkomen.

Opmerking  1 februari 2023
De ontwikkeling is toch in grote lijnen positief geweest. Afgezien van het nodeloos ingewikkelde hondenregime en de overmaat aan hekken tussen de verschillende zones, is het een prachtig nat gebied geworden met veel leuke vogels en in de zomer ook prachtige libellen. Ik zal dit stuk nog eens grondig herzien.

2. Polders Poelgeest

zie ook een fotopresentatie elders op deze site.

Aan de rand van het natuurgebied

De Polders Poelgeest liggen aan de overkant van de spoorweg langs de Merenwijk. Ik ontdekte nog niet zo lang geleden dat je er heel goed door een klein fietstunneltje kunt komen. De prachtige plassen en rietvelden liggen midden in een stedelijk gebied. Een oude molen staat er verloren tegen de achtergrond van flatgebouwen. Er zijn twee grote plassen. Vooral in de plas het dichtst bij de spoorweg zie je allerlei soorten eenden (inclusief slobeenden en wintertalingen, soms zelf een zomertaling), ganzen (vooral grauwe ganzen en grote Canadezen), meeuwen en visdiefjes. Lepelaars zijn regelmatige bewoners van het gebied. Tientallen lepelaars staan hier in het water terwijl de ene na de andere intercity langs raast. De vogels hebben er geen last van. In een uurtje loop je om de twee plassen. Honden worden hier niet toegelaten.
Totaal 5 km.

3. Koudenhoorn

zie ook een fotopresentatie elders op deze site.

Aalscholver bij Koudenhoorn

Het stiltegebied (altijd verboden voor honden) van Koudenhoorn ligt heel dichtbij de Broekdijkmolen, maar je moet wel eerst naar Warmond om er te komen. Het is een schitterend rustig bos met heel veel zangvogels, spechten en soms ook ijsvogels. In het riet hoor je allerlei typische rietvogels zoals kleine karekiet, rietzanger, Cetti’s zanger en rietgors.  Soms zie je ze ook. Aan het eind van de wandeling kan je een kleine lus om een rietveld maken en dan ben je niet ver meer van De Strengen.

4,5 km fietsen + 3 km wandelen

Veel goede natuurinformatie op de website van Arthur Staal, enthousiast vogelaar en vogelfotograaf.

4. Huis te Warmond

Het park van het Huis te Warmond is schitterend. Veel mooie oude bomen, lanen waarvan niet alle bomen nog leven, veel dood hout en vooral de prachtige Rododendrons, die je het beste in mei kunt bekijken. De wandeling naar Warmond is niet zo interessant. De wandeling in het park is kort maar mooi, een klein deel van de totaal 7 km. De wandeling door het park kan nog wel iets langer gemaakt worden: totaal dan bijna 10 km.

5. Zwanburger Polder

De Zwanburger Polder is een eiland, veel kleiner geworden na het graven van het Joppe in de vroege jaren 1970. Vroeger waren Koudenhoorn en de Strengen ook deel van deze polder. Je kan er alleen komen met een veerbootje, dat vanaf het eiland Koudenhoorn vaart. Dit zelfde bootje brengt je later naar de Tengnagel (zie hierboven) van waar je over de Strengen naar de Merenwijk kunt teruglopen. Vooral het stuk langs de Zwanburger Polder is schitterend. Je kunt hier grutto’s zien, die er in het voorjaar broeden. Ook bruine kiekendieven zijn hier regelmatig aan te treffen.

Tijdens de Coronacrisis voer het bootje niet. Inmiddels vaart het bootje weer  in het seizoen. Informatie op www.zwanburgerroute.nl.

6. Merenwijkpark

zie ook een fotopresentatie elders op deze site.

In het Merenwijk-park

Dit park – niet op het kaartje boven aangegeven – ligt helemaal dichtbij huis. Je bent er binnen drie minuten. Het park ligt midden in de Merenwijk. Het bestaat uit mooie bomen, vrij veel water en je vindt er bovendien een kinderboerderij en een klein restaurant. Regelmatig zitten er ooievaars op het nest bij de kinderboerderij. Je kunt er veel verschillende vogels zien. Recent broedde er nog sperwers en je kunt er zomaar een ijsvogel tegenkomen, misschien dezelfde die zich ook regelmatig op De Strengen laat zien.

Iets verder weg

  • Leuk is de Munnikenpolder (of wat daarvan over is) bij Leiderdorp. Natuur en molens aan de snelweg, zie Munnikenpolder.  In deze blog schrijf ik over wulpen tellen in de Munnikenpolder.

_________

Print Friendly, PDF & Email

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *