Verbinden en losmaken
Door de workshop van Ellen Borggreve op 10 november 2022 (bomen en bos fotograferen in het Speulderbos) werd ik mij nog eens bewust van het belang het goede objectief (of de goede brandpuntsafstand op een zoom objectief) te kiezen. Het is natuurlijk geen hogere wiskunde: een standaardobjectief (50 mm full frame) geeft een normaal perspectief. Een teleobjectief drukt onderwerpen op verschillende afstand tegen elkaar. Een groothoekobjectief maakt het onderwerp los van zijn omgeving. Hier een paar voorbeelden uit het bos bij Garderen.
De linker foto is bij 52 mm (full frame). Het perspectief is normaal en voor deze foto een goede keuze. Op de rechter foto wil ik de boom met de mooie wortels isoleren en de achtergrond verder weg hebben. Daarvoor heb ik een groothoek van 24 mm (full frame) gekozen.
De bovenste foto’s heb ik met een gematigd teleobjectief genomen, 85 en 122 mm (full frame). Door dat te doen is de achtergrond op de eerste foto niet te ver weg (zodat ik de prachtige kromme beuken in het licht kan zien) en staan de rechte bomen niet te ver van elkaar. Dit maakt een indruk van ondoordringbaarheid, die we met een groothoek nooit hadden gekregen. Iets dergelijks gebeurt op de rechter foto met een nog langere brandpuntsafstand. Dit werkt alleen met een grote scherptediepte, die bij niet te extreem lange brandpuntsafstanden vrij gemakkelijk te realiseren is met diafragmawaarden van f/13 of f/18.
Bovenstaande foto laat een weinig functioneel gebruik van de groothoek zien. Aan de boom helemaal vooraan is eigenlijk niet zo veel te zien. De mooie lichte achtergrond met de schitterende bomen, die in de foto hierboven wel goed zichtbaar waren, verdwijnt bijna. Een paar stappen achteruit en een brandpunt van 85-100 mm had een veel mooier plaatje opgeleverd. De onderstaande foto is veel beter. Weliswaar met een heel bescheiden groothoek (32 mm) genomen, maar de boom vooraan is best interessant. Omdat het groothoekperspectief niet is overdreven en het standpunt veel dichter bij het beukenbos is gekozen (niet zes of zeven maar slechts twee bomen ervandaan), is er nog veel van de mooie beukenbomen op de achtergrond te zien.
Nog een paar details over objectiefkeuze
Onderwerp dichtbij: groothoek en teleobjectief
Op de bovenstaande foto’s staan de onderwerpen meters of tientallen meters ver weg. Daar kan je een gematigd teleobjectief gebruiken om te verbinden en een groothoek om de deelonderwerpen uit elkaar te plaatsen. Bij de onderstaande linker foto gebruik je de groothoek weer om alle aandacht te vestigen op het hoofdonderwerp dichtbij maar dit wel tegen een gedetailleerd weergegeven achtergrond te plaatsen. De lens staat heel dichtbij de tak met katjes en de instelling geeft een grote scherptediepte. Op die manier staat het onderwerp centraal, terwijl de achtergrond in detail zichtbaar is. Bij de rechter foto gebruiken we een sterk teleobjectief met een extreem geringe scherptediepte en staan een aantal meters van de katjes. Je ziet alleen het onderwerp en van de achtergrond zie je niets meer duidelijk op deze foto zonder diepte.
________
