Lichte lucht, donker landschap

Onoverbrugbaar dynamisch bereik: twee beelden

Als je een donker landschap fotografeert met een lichte lucht erboven, verdwijnen op de foto de details in het landschap of de details in de lucht of beide. Ook als het dynamische bereik van de foto binnen het bereik van de sensor blijft, zal er een probleem in de afdruk of op het scherm blijven bestaan.

Ons oog lost dit probleem eenvoudig op: als we naar de lucht kijken, worden onze pupillen nauwer en zien we mooie details in de wolken. Kijken we even later naar het donkere landschap dan gaan de pupillen weer open. Onze ogen ‘belichten’ de verschillende delen anders. Onze hersenen combineren de twee beelden in één beeld.

Twee beelden in één plaatje

Voor de uitvinding van de digitale fotografie losten we dit probleem eenvoudig op door de lucht donkerder te maken met een gradueel grijsfilter en dan voor het landschap de goede belichting aan te houden.

Met digitale fotografie is dit nog eenvoudiger. Als de door de sensor afgegeven informatie (het RAW-bestand) voldoende details over zowel de donkere als de lichte delen bevat, is het enige wat we moeten doen de donkere delen iets oplichten en de lichte delen donker maken, wat anders ons oog ook doet. Als de contrasten heel erg hoog zijn, kunnen we twee RAW-bestanden met HDR combineren tot bijvoorbeeld een DNG-bestand. Dat is overigens meestal niet nodig bij sensoren die tot 14 stops contrasten kunnen overbruggen.

Een voorbeeld

Hierbij een voorbeeld van een opname met een hoog bereik. De donkere delen zijn veel te donker en de lichte delen zijn te licht. We moeten alleen het linker gedeelte van het histogram naar rechts schuiven met ‘schaduwen’ in Lightroom en het rechtergedeelte naar links met ‘ hooglichten’.

Realistisch?

Er gebeurt precies hetzelfde als met een grijsfilter  in het niet-digitale tijdperk. Er ontstaan twee op elkaar geplakte foto’s, één van een lichter gemaakt landschap en één van een donkerder gemaakte lucht. Het middendeel van het histogram was in de oorspronkelijke foto bijna afwezig. In het eindresultaat is dit weer opgevuld met een combinatie van lichte delen van het landschap en donkere delen van de lucht. De details in de afzonderlijke gedeelten van de foto (lucht en landschap) zijn nu (anders dan op de oorspronkelijke foto) goed zichtbaar: dit maakt de foto realistisch. Het dynamische verschil tussen lucht en landschap is sterk gereduceerd: dit maakt de foto minder realistisch.

Of je de lucht zo dramatisch en het landschap zo licht wilt maken, is een keuze. Ik vind het niet echt mooi, maar het kan wel.

Terug naar: contrast in digitale foto’s

____